India, land van mysteries, het kastenstelsel, discriminatie en economische groei…

Raka Singh is lid van de afdeling Leuven. Ze sprak vorige maand op de afdelingsvergadering over haar eigen leven, hoe ze in België terecht is gekomen, de geschiedenis van India, het kastenstelsel en de huidige politieke en economische situatie in haar geboorteland.

Raka is geboren in Uttar Pradesh, ten zuiden van Nepal. Ze heeft haar latere echtgenoot, Jan Luykx, leren kennen tijdens haar studie geschiedenis aan de universiteit van New Delhi. Na hun studies en huwelijk zijn ze vertrokken naar België en is Raka Belgische geworden. Ze ziet zichzelf als een wereldburger en definieert zichzelf als 'a jack-of-all-trades, master of none'.

Diplomaat

Door het werk van haar echtgenoot, die diplomaat is, woonde het gezin van Raka op verschillende posten in het buitenland, waar Raka zich telkens weer heruitvond en engageerde voor projecten die haar na aan het hart lagen. In haar geboortestreek heeft ze in 2013 de ngo URJA-Energy opgericht ter ondersteuning van minderbedeelde gezinnen. De organisatie focust op de ontwikkeling en de emancipatie van vrouwen.

Onbekend

Voor de meeste van de toehoorders is India grotendeels onbekend, maar de laatste tijd volgt de internationale pers de ontwikkelingen in het land op de voet. Wat basisstatistieken. India werd in 2023 het land met de grootste bevolking ter wereld, 1,4 miljard inwoners. Daarvan is 80% hindoe, 14% moslim, 2,3% christen, 1,7% sikh en 0,4% jain (zoals veel diamantairs in Antwerpen). Na Indonesië heeft India de grootste moslimbevolking ter wereld.

Vijfde economie

India is de vijfde economie ter wereld met op dit moment een economische groei van 7% en een gemiddelde groei over de laatste twintig jaar van 5,9%. Daardoor kon de extreme armoede teruggebracht worden van 20% in 2010 naar 12% in 2021. Dat is een spectaculaire vooruitgang, maar extreme armoede treft nog altijd 150 miljoen mensen.

De Indiase maanlanding op de zuidpool van de maan kreeg vorig jaar wereldwijd aandacht, alsook de positie van India over de oorlog in Oekraïne. De parlementsverkiezingen in april en mei 2024, die zes weken duren, volgt de internationale pers op de voet.

Deelstaten

Hierbij nog enkele cijfers die aantonen hoe moeilijk het moet zijn om een land als India democratisch te besturen. India is een federale republiek bestaande uit 28 deelstaten en acht zogeheten Union Territories (waaronder de Hoofdstad Delhi). De deelstaten zijn voornamelijk gebaseerd op een linguïstische entiteit, wat niet betekent dat ze cultureel uniform zijn. Ze hebben elk een eigen regering en parlement. De deelstaat Uttar Pradesh heeft met meer dan 200 miljoen inwoners de grootste bevolking. Sikkim, gelegen tussen Nepal en Bhutan, is met 600.000 personen het dunst bevolkt.

Nationale trots

Er heerst, zeker tegenover het buitenland, een groot gevoel van nationale trots. Trots op de oude cultuur, op het erfgoed, op de onafhankelijkheidsstrijd en op de bereikte verwezenlijkingen in de economie. Anderzijds zijn veel Indiërs defensief als het gaat over de wijdverspreide armoede of het kastenstelsel. Voor een belangrijk deel van de Indiase publieke opinie is de essentie van de Indiase nationaliteit het hindoe-zijn, de voortzetting van het oude pre-koloniale en ook het pre-moslim India.

Staatsstructuren

De stichters van de Indiase staat, met Jawaharlal Nehru voorop, ontwierpen staatsstructuren die gebaseerd waren op het westerse gedachtegoed: democratie, scheiding der machten, seculiere staat, rechtsstaat, vrijheid van meningsuiting en godsdienstvrijheid. Zij weigerden de weg op te gaan van een door de godsdienst gedefinieerde staat, zoals Pakistan deed. De hindoe-nationalistische BJP van de huidige minister-president Narendra Modi meent echter dat India in de eerste plaats moet worden gezien als een hindoeland, hetgeen ingaat tegen de visie van Nehru.

Wereld op zichzelf

Het is voor buitenstaanders belangrijk om te beseffen hoezeer India een wereld op zichzelf is. Als het ware een planeet op zichzelf. Voor de meeste Indiërs, ook voor de meeste Indiase politici, zijn het eigen land en de eigen regio hun enige referentiekaders. Het buitenlands beleid is dan ook van weinig belang in de Indiase politiek, tenzij de nationalistische gevoeligheden worden geraakt door een ander land, en dan vooral Pakistan. Een vergeldingsactie tegen terroristische cellen in Pakistan heeft Modi in 2019 zeker veel stemmen opgeleverd.

Internationaal

Met Modi staat India klaar om een grotere rol te spelen op internationaal vlak. Tijdens het Indiase G20-voorzitterschap ondernam Modi een poging om het buitenland dichter bij de Indiase burger te brengen, door het organiseren van een 200-tal evenementen in alle delen van India.

Stembus

In april en mei van dit jaar gaat India naar de stembus. Met een sterk verdeelde oppositie kan de populaire minister-president Modi met een gerust gemoed de verkiezingen tegemoetzien: de economie van het land doet het goed en hij heeft zich internationaal weten te profileren. Er is ook gerechtvaardigde kritiek op de door zijn regering doorgevoerde inperkingen op de bewegingsvrijheid van het maatschappelijk middenveld, de aantasting van de autonomie van het gerecht en de media en het gevoerde discours tegen bepaalde religieuze minderheden, met name moslims.

Nomadenstammen

Vier millennia geleden trokken Indo-Europese nomadenstammen naar het oosten en vestigden zich in de Indus-vallei. De Vedische cultuur, van 1750 tot 500 voor onze jaartelling, is genoemd naar de vier Veda's (in het Sanskriet: kennis, wijsheid), de oudste bestaande teksten van de Indiase beschaving. Het is een verzameling van hymnen en verzen, onderverdeeld in tien boeken, mondeling overgeleverd en neergeschreven rond 500 voor Christus.

Varna's

In deze Veda's is voor het eerst sprake van de organisatie van de maatschappij in bepaalde varna’s, groepen: de Brahmanen, de Kshatriyas (krijgers) en de Shudras (handelaars). Er komt een vierde groep bij in latere teksten, de arbeiders en ambachtslui. In geen enkele Vedatekst wordt gezegd dat de ene groep beter of belangrijker is dan de andere. Er is geen sprake van kasten of kastelozen/outcasts. Er werd alleen over een individu gesproken als zuiver en onzuiver, zoals bijvoorbeeld bij mensen die ondanks de religieuze voorschriften toch vlees eten.

Kaste

De term 'kaste' wordt voor het eerst gebruikt in 1613, in teksten van Europese reizigers. Hij is daarna door de Britten overgenomen. In hun census werd een bepaalde verdeling van de maatschappij op een zeker moment door de Britse kolonisatoren vastgelegd omdat het bestaande fluïde systeem van de Indiase maatschappij moeilijk te begrijpen en te controleren viel. In de 1901 Census of India legden zij op die manier al de kasten vast en probeerden ze die onder te verdelen in de vier voorgenoemde varna’s.

Discriminatie

Hoewel na de onafhankelijkheid in 1948 de Indiase grondwet discriminatie op basis van kaste verbood, blijft het kastenstelsel vooral op het platteland een diepgaande invloed uitoefenen op de maatschappij en het individu bij onder andere huwelijken en sociale interactie. In de steden is het kastenstelsel minder dwingend dankzij de urbanisatie en 'affirmatieve acties' van de overheid.

Untouchables

De grondwet heeft al in 1950 positieve discriminatie ingevoerd voor de 'untouchables', de 'Dalits', 16,2% van de Indiase bevolking. Geweld tussen kasten is blijven voorkomen. De kasten blijven in de praktijk een belangrijk identificatie-element voor het individu. Ook in Raka's eigen leven laat het kastenstelsel een diepe impact na. "Zelf ben ik geboren in een hogere kaste. Ik ben opgegroeid met een sterk gevoel van sociale zelfverzekerdheid, terwijl ik altijd gemerkt heb dat mensen uit een zogenaamd lagere kaste deze zelfverzekerdheid moeten missen en dat blijft een zorg."

Vragen

Uit de vragen van de toehoorders blijkt hoe het kastenstelsel blijft intrigeren. Hoewel officieel verboden door de grondwet is de rol ervan niet uitgespeeld. Hoe komt dat? Hoe verklaart men de gelatenheid van de lagere kasten bij die enorme verschillen? Wat is de plaats van de buitenlandse echtgenoot in dat systeem? Wat is de rol van de hogere kaste bij de instandhouding van hun macht (zoals de weerstand aan de universiteit van Pune bij de verordening dat 10% van de studenten uit de lagere kaste moet komen)? Kan je naar een hogere kaste evolueren of ook degraderen? Is het kastenstelsel geen onversneden racisme?

Ondoorgrondelijke mysteries

Uit de antwoorden van Raka wordt duidelijk dat India voor ons een land is van soms ondoorgrondelijke mysteries en rituelen. Westerse moderne begrippen zoals racisme zijn niet zomaar van toepassing op eeuwenoude tradities. Telkens weer blijkt dat behoren tot een hogere kaste zelfvertrouwen geeft. Zelfs als je arm bent, blijf je toch als lid van de hogere kaste aanzien en macht behouden. De familienaam geeft aanduiding tot welke kaste je behoort. Die naam gaat vaak terug tot 1500 voor Christus en was toen gebaseerd op het aantal koeien dat een familie bezat.

Pakistan

Op de vraag of de vijandige verhouding met Pakistan een gegeven blijft, is het antwoord volmondig ja. Wat is de grootste uitdaging, werd er ook gevraagd. Voor de Indiër is het economische vooruitgang, voor Raka zelf is het het verbeteren van de positie van de minderbedeelden, en vooral om van vrouwen financieel onafhankelijke denkende wezens te maken. Daar steekt ze veel energie in met haar vzw. En ja, de leden van de afdeling kunnen die vzw financieel steunen en dan belastingaftrek krijgen. Of hun kleding laten maken in de naaiateliers van URJA-Energy!

Emigratie

De laatste vraag gaat over de verhouding tussen Indiërs in machtige posities in het buitenland en hun geboorteland. Emigratie is voor velen een groot succes geworden, denk maar aan premier Rishu Sunak of Google-CEO Sundar Pichai. Terugkeer naar India is voor dit soort mensen meestal een flop. De inmenging van de overheid tast hun autonomie aan. Daar kunnen ze niet mee leven en dan trekken ze weer weg naar het buitenland.

Terug naar de PrincEzine (op de website)? Klik hier.