En nu?

Om de leden van zijn afdeling Maasland een hart onder de riem te steken in deze coronatijden, schreef Stijn Moekaars, lagere school leraar, muzikant, dichter, schrijver en verteller, een beschouwing. En een gedicht.  De rode draad in zijn verhaal is de vraag: 'En nu?' Het begin van een antwoord: pre-teachen, ict, lockdown, livestreamen, gitaarspelen, knuffelberen, schoffelen en 'meusen'.

En nu?

Uw wereld, mijn wereld staat op z’n kop. De genomen maatregelen van de Veiligheidsraad voor uw en mijn veiligheid maar vooral voor onze broodnodige gezondheid, doen onze samenleving op haar grondvesten daveren. Op geen enkel ogenblik had ik de gigantische impact van dit vreemde virus kunnen inschatten. Covid 19... als een gigantische tsunami overspoelde dit onzichtbare monster onze huizen, tuinen, wooncentra, winkels en vriendenkringen. Binnen de kortste keren verschenen er extra journaals en maakten we kennis met de Nationale Veiligheidsraad, met virologen zoals Marc van Ranst en Steven Van Gucht. Ze zullen op mijn netvlies gebrand blijven staan met hun curves, schrikbarende cijfers en een rits aan pull-over-kleuren. De legendarische woorden van minister De Block zinderen nog dagelijks na in mijn oren: 'Blijf in uw kot. Ik meen het, hè!' 'Blijf in uw kot!' Een doorwinterd reclamebureau zou een fortuin vragen voor een gelijkaardig reclamezinnetje met idem impactniveau.

Honderden keren

En nu? Dit klein vraagje heb ik honderden keren gesteld. Aan mezelf, aan mijn vrouw, mijn moeke, mijn broers en zussen. Ik vroeg het aan mijn collega’s, mijn schoolhoofd, mijn dichte vrienden, aan mijn verre contacten, aan mijn cultuurvrienden, mijn bibliothecaris. Ik vroeg het aan de organisatoren van mijn lezingen en concerten. Heel traagjes sijpelde een antwoord op dit vraagje naar binnen. Via de media, via telefoon, via mails en berichtjes, whatsapp-boodschappen, zoomsessies, videoboodschappen, sociale media. Gelukkig ook af en toe via de mini-gesprekjes, die ik hield op straat bij de dagelijkse hondenwandeling, jawel, op de legendarische 1,5 meter afstand. 

Sluiten scholen

Eén van de eerste maatregelen die mijn dagelijkse leven compleet omgooide, was het sluiten van de scholen. De dagen voordien zinderde het al door de wandelgangen: Gaat de keuken vandaag dicht? Hoort onze 64-jarige conciërge ook bij de risicogroep? Ongeruste juffen en meesters discussieerden op de schoolparking met al even bezorgde ouders. Is de Italiëreis van de laatstejaars afgelast? Wat zeg je daar, gaat onze musical niet door? Gaat de school echt dicht? En nu?

Verdict

Boven onze hoofden viel het verdict. De scholen gingen onherroepelijk dicht vanaf 13 maart, voorlopig tot en met 3 april. (Ondertussen is de verlenging aangekondigd tot 18 mei; dit onder zeer strikte veiligheidsvoorwaarden en met een zeer beperkt aantal klassen. Verder blijft de toekomst over het verdere verloop van dit schooljaar erg onzeker.)

Lockdown

De gsm-berichten en gesprekken explodeerden tussen de collega’s. Dit had nog nooit iemand meegemaakt in zijn hele loopbaan. Voor het eerst rolden deze vreemde woorden over onze lippen: lockdown, social distancing, pre-teaching. Iemand vertaalde: oorlogssituatie en opgesloten in huis, verplicht afstand houden van elkaar, vooraf lesgeven. We mochten dus geen les meer geven, ten minste, niet op de gewone dagdagelijkse manier. Geen klas met leer- en speelgierige kinderen, geen toezicht bij de busdienst, geen volle vrolijke speelplaats, geen zwembeurten, geen schoolfeest. En nu?

ICT

Gelukkig zijn er collega’s op school die enorm bedreven zijn in ict, computertechnieken en digitale nieuwigheden. Deze oude meester kreeg rode oortjes van zoveel nieuwe informatie. Maar je bent nooit te oud om te leren. Dat bewijst deze situatie nu ook. Didactische uitgeverijen sprongen op de digitale kar van lesgeven op afstand. Elke klas kreeg gratis toegang tot alle digitale oefenstof. Leesmateriaal werd open gesteld om alle kinderen toch maar zoveel mogelijk  aan het lezen te houden. Een weelde aan de ene kant, maar aan de andere kant hou ik absoluut mijn hart vast. Het leesonderwijs, vooral begrijpend lezen, en het leesplezier zijn al een aantal jaren een pijnlijk item in onze scholen, ongeacht leeftijd en cultuur en dit over de verschillende netten heen. Hoe gaat dit evolueren? Gelukkig is elk steentje er één en je bouwt er muren en kastelen mee.

Experimenteren

In dit totaal nieuwe gegeven kregen we gelukkig de kans om eerst digitaal te experimenteren met het herhalen van reeds geziene leerstof. Later kwam de echte vuurproef. Nieuwe leerstof op afstand geven, pre-teachen dus. En nu?

Scenario's

Heel wat scenario’s spoken ondertussen door mijn hoofd. Hebben we de kloof tussen kansarmen en anderen niet groter gemaakt? Zijn kinderen echt zelfstandiger geworden? Moeten er nog examens afgelegd worden, maar vooral... wat gaat er in september gebeuren met de nieuwe leerlingen in de nieuwe klas? Ondertussen is mijn klaslokaal opnieuw ingericht: tien banken, tien stoelen, papieren zakdoekjes, alcoholgel, zeep, mondmaskers, gezichtsbeschermers van plexiglas, plannen van de nieuwe in- en uitgangen, uurroosters van de nieuwe speeltijden,... Dit wordt nog een pittig schooljaar.

Cultuursector

De cultuursector zit ook op behoorlijk zwart zaad. Voor mij is het geen ‘must’, geen ‘boterham’ maar wel een heerlijke uitlaatklep naast mijn dagelijkse meester-zijn. Ik kijk in mijn doe-het-zelf-culturele-agenda (ik splits even op, ik vermoed dat het als één woord niet bestaat). Alle lezingen en vertellingen, alle concerten groot en klein zijn afgelast. Ook hier zou het gevaar van besmetting te groot zijn. Veiligheid boven alles. Wonderwel zie je overal om je heen de creativiteit opborrelen. Digitale huisconcerten, koorrepetities vanuit je eigen kot, voorlezen uit prentenboeken, avonturenverhalen en romans. Het zijn maar enkele voorbeelden van initiatieven die mensen uit de literaire en culturele sector namen. Of het veel brood op de plank brengt, betwijfel ik. Maar het houdt een mens op een gezonde, creatieve manier bezig, noem het gerust ‘intellectueel gymnastieken’. Ondertussen stond ook de jeugdboekenmaand in de steigers. Maar het coronavirus strooide onverbiddelijk roet in de boekenrestaurants. En nu?

Livestream

Illustrator Frank Daenen vroeg om samen een livestream  te houden over een boekje dat we beiden hebben gemaakt. 'Het is toch onze feestmaand', schreef hij. Hij heeft een overschot aan gelijk. Normaal gezien zouden we samen op pad gaan langs verschillende scholen en bibliotheken. 'Dan kuieren we toch samen langs de digitale vertel- en tekenplek', stelde hij voor. Ook hier was ik weer superblij dat hij naast zijn kunstenaar zijn, onderlegd bleek in computerbeeld mét geluid. Ik vertelde, hij tekende en de kijker van het moment reageerde met een berichtje.

Geschoffeld

Doorheen de weken kreeg ik een zee van tijd. En nu? Ik vertel je eerlijk, ik heb nog nooit zo veel in de tuin geschoffeld, geharkt en gesnoeid. Ik heb ook nog nooit zo vaak in de keuken gemeusd. Ken je dat? Koken met Jeroen Meus. Ik heb heerlijk gitaar gespeeld, geschreven, gedicht, gelezen. Ik heb knuffelberen voor het raam gezet. Ik heb een wit laken aan de voorgevel gehangen. Ik applaudisseer voor al onze witte weldoeners. Ik heb mij verwonderd over de veranderende wereld om mij heen, gefilosofeerd over de toekomst. Ik mis mijn familie en vrienden. Ik mis onze bijeenkomsten van de Orde van den Prince, het koffietje bij de nabespreking, onze warme vriendschapsband. En nu?

Nu wens ik een ieder van ons hoopgevende vooruitzichten, een positieve uitkijk naar onze toekomst, een hartverwarmend weerzien in de allerbeste gezondheid. In vriendschap en verdraagzaamheid!

Stijn Moekaars
Afdeling Maasland

Ik ga door,

met mijn hoofd in de wind

een kompas in mijn handen

fris water in de fles

en ogen open voor anderen

Ik ga door en reis

in mijn eigen huis.

Elke kamer is een stad,

de trap een hooggebergte,

de zolder de Himalaya

waarvan ik nu de toppen zie,

kelders zijn geheime grotten,

ik doe aan speleologie.

Ik geef applaus in de tuin,

mijn oerwoud, mijn biotoop,

vol ontdekplek,

vol wiemelfriemeldier en

tegels zijn eilanden,

het gras de groene zee

vol zeewier en snap je,

met daartussen

wilde alligators, woeste krokodillen,

Ik weet wel wat ze willen: ... mij ...

als vieruurtje, virusvrij hapje.

Ik kijk naar de klokkentoren:

bijna acht uur.

Ik dicht opnieuw en meer

met passie, met vuur

Dus op afstand laat ik horen

dat ik er nog ben

en jij.

Handen op elkaar!

Applaus!

Daar staan wij!

Stijn Moekaars

210420