De afdeling Antwerpen-Land van Ryen nodigde eerder deze maand Nele Hendrickx uit, de directeur van het Letterenhuis, het literaire archief van Vlaanderen. Zij moest zich niet ver verplaatsen want het Letterenhuis bevindt zich in de Antwerpse Minderbroedersstraat, een boogscheut van het Hof van Liere, de vaste stek waar het Land van Ryen maandelijks samenkomt. "Stijn Streuvels bewaarde zijn notities en foto’s om exact dezelfde reden als waarom mensen nu dagboeken bijhouden."

Johan Mattelaer is uroloog en lid van de afdeling Kortrijk. Hij is ook geïnteresseerd in de geschiedenis van de geneeskunde. Dat leidde uiteindelijk tot het boek Rangaku, Nederland(s) in Japan 1600-1853. Waarom was het Nederlands ruim tweehonderd jaar de voertaal voor geneeskundige tractaten in Japan? Wat is het oudste Japanse woord dat aan het Nederlands te linken is? Van welke Nederlandse woorden zijn kokku, biiru en mesu afgeleid? Johan Mattelaer sprak eerder deze maand ook over zijn boek bij de afdeling Schelde-Leie.

Het politieke lied was in de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) als een indringend medium én een nuttig instrument om de publieke opinie te beïnvloeden. Er zijn uiteraard liedjes tegen de Spanjaarden en de katholieken, maar ook tegen de geuzen. Ook de diverse protestante richtingen mochten elkaar graag door middel van een lied verketteren. Veel van deze liederen komen rechtstreeks voort uit het volk, maar ook coryfeeën als Vondel en Revius lieten zich niet onbetuigd. Leo Witkamp, van beroep arts, sprak er eerder deze maand over tijdens de vergadering waarop hij voorzitter van de afdeling Tilburg werd.

Alle federale instanties in Canada moeten sinds de Official Languages Act van 1969 hun diensten in zowel het Engels als het Frans aanbieden. Dit betekent niet dat iedere Canadese burger tweetalig moet zijn, maar dat wordt wel gestimuleerd. Een belangrijk doel van de wet is het beschermen van taalrechten en het garanderen van gelijke behandeling van alle Canadezen. Dr. Jeanette den Toonder, directeur van het Centrum voor Canadese Studies aan de Rijksuniversiteit Groningen en expert op het gebied van Francofone literatuur en literatuur van minderheden, sprak er in mei over bij de afdeling Groningen.

De afdeling Limburg I maakte het zichzelf niet makkelijk eind april. De spreekster was iemand die een uniek lettertype, phonotype genaamd, heeft gecreëerd om het Nederlands op fonetisch vlak bruikbaar en begrijpelijk te maken voor anderstaligen en nieuwkomers. Hoe werkt het? Hoe moet je de drie e-klanken in 'berenvel' uitspreken? Wat kunnen we met phonotype? Wat gaat er verder mee gebeuren?

Eline Vere, Couperus’ bekendste werk, staat in de canon van de Nederlandstalige literatuur en is lange tijd een verplicht nummer geweest op de literatuurlijsten van middelbare scholen. Toen het verscheen als feuilleton in een Haagse krant in 1888 was het enorm populair, ook door de beschrijvingen van Den Haag en van modieuze Haagse meisjes uit die tijd. Voor middelbare scholieren in 2021 is het boek nauwelijks meer te begrijpen omdat ze niet op de hoogte zijn van de mode, het denken en de sociale omgangsvormen in het fin de siècle. Annette van Dijk, neerlandica, theologe en lid van de afdeling Twente-Achterhoek, sprak vorige maand bij de afdeling Apeldoorn (en eerder ook al bij haar eigen afdeling) over de negentiende eeuwse bestseller.

Neerlandicus en literatuurwetenschapper Ton den Boon schrijft over taal, over literatuur, over communicatie en over beeldende kunst. Maar hij is vooral woordenboekmaker. En niet de eerste de beste: sinds 1998 is hij de Nederlandse hoofdredacteur van het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal. Vanuit zijn zolderkamer legde hij vorige maand aan de afdeling Utrecht uit hoe een woordenboek gemaakt wordt.